Hoe gebruiken mensen ChatGPT

ChatGPT’s bliksemsnelle opmars

Sinds de lancering van ChatGPT door OpenAI in november 2022 is de wereld van artificiële intelligentie niet meer dezelfde. Tegen juli 2025 wisten ruim 700 miljoen mensen – zo’n 10% van de volwassen wereldbevolking – wekelijks hun weg te vinden naar deze populaire chatbot, samen goed voor 18 miljard berichten per week. Hoe gebruiken mensen ChatGPT nu eigenlijk echt? Onderzoekers van OpenAI, Harvard en Duke University doken diep in miljoenen gesprekken en brachten niet alleen de statistieken in kaart, maar ook de veranderende rol en impact van ChatGPT op ons dagelijks leven, werk en welzijn.

Een nieuw universeel gebruiksvoorwerp

Wat in eerste instantie leek op een tool voor technologiefanaten en kenniswerkers, groeide in sneltempo uit tot een universeel hulpmiddel voor jong en oud. Nooit eerder verspreidde een digitale technologie zich zo snel. Waar ChatGPT aanvankelijk sterk gelinkt werd aan de professionele context zoals programmeren en copywriting, blijkt uit recente analyse dat ChatGPT vooral privé wordt gebruikt.

Spectaculaire groei en verschuivingen

• Explosieve groei: het aantal verstuurde berichten steeg tussen juli 2024 en juli 2025 meer dan 500%.
• Brede adoptie: ChatGPT is aanwezig in alle regionen, van lage-inkomenslanden tot hightechhubs, en het verschil in gebruik vermindert snel.
• Genderverschuiving: eind 2022 hadden 80% van de gebruikers een mannelijke voornaam. In juli 2025 hadden 52% van de gebruikers een vrouwelijke voornaam.
• Demografisch divers: De grootste groep gebruikers is jonger dan 26 jaar. De kloof met oudere gebruikers wordt snel kleiner.

Niet-werkgerelateerd gebruik

Een van de meest in het oog springende inzichten uit het onderzoek is de dominantie van niet-werkgerelateerde gesprekken. In juni 2024 lag het aandeel privégebruik op 53%, maar een jaar later was dat opgelopen tot 73%. ChatGPT nestelt zich dus niet alleen in onze jobs, maar draait vooral mee op het ritme van het gewone leven:

• Praktisch advies (28% van alle gesprekken): van huiswerk tot sportoefeningen, van koken tot lifestyle-tips. Voor zowat elk aspect van het dagelijks leven gebruiken mensen ChatGPT als raadgever of coach.
• Informatie zoeken (21%): de LLM chatbot wordt vaak aangesproken als alternatief voor traditionele zoekmachines, om snel antwoord te krijgen op alledaagse vragen zoals “Wat is de beste manier om m’n fietsband te plakken?” of “Hoe werkt belastingaangifte?”
• Schrijven (28%): hulp bij het opstellen, verbeteren of samen­vatten van teksten en mails, waarvoor twee derde van de schrijfontvangen taken draait om het aanpassen of inkorten van bestaande tekst.
• Relaties & gevoelens (1,9%): opvallend weinig gesprekken gaan over emotionele ondersteuning of relatieadvies. De verwachtingen rond AI als vriend of therapeut blijken (nog) beperkt te zijn.

Werkgerelateerd gebruik

Hoewel het aandeel werkgerelateerde gesprekken afneemt in verhouding tot privégebruik (27% in juni 2025), blijft ChatGPT een krachtige bondgenoot. Vooral kenniswerkers gebruiken ChatGPT. Meestal niet om het werk voor hen te laten doen, maar om zich te laten adviseren, ideeën op te doen of knopen door te hakken:

• Schrijven: voor professionals draait het meestal om teksten schrijven, herwerken of korter maken. Bij managementfuncties is zelfs meer dan de helft van alle berichten gerelateerd aan copywriting.
• Hulp bij beslissingen: mensen vragen niet gewoon schrijf dit rapport, maar eerder wat zijn de mogelijke nadelen van deze aanpak of kun je alternatieven voorstellen voor aanpak.
• Programmeren (4%): hulp bij het schrijven van programma’s is maar verantwoordelijk voor een kleine minderheid van de totale berichtenstroom. Zeker in vergelijking met concurrerende AI-systemen zoals Claude van Anthropic.

Grote verschillen tussen sectoren en AI-toepassingen

Wie ChatGPT gebruikt in een zakelijke context, doet dat het vaakst binnen kennisintensieve sectoren zoals consultancy, wetenschap, IT en management. Het accent ligt daar op informatie verzamelen, analyseren en gestructureerd beslissingen nemen. Minder op louter uitvoerend werk.

Vragen, doen of uitdrukken

Onderzoekers deelden alle gesprekken op in drie hoofdintenties:

• Vragen (49%): De gebruiker stelt een vraag, zoekt advies of wil iets leren.
• Doen (40%): De gebruiker geeft een opdracht om bijvoorbeeld een tekst te herschrijven, een planning te maken,…
• Uitdrukken (11%): De gebruiker gebruikt ChatGPT als klankbord, bijvoorbeeld om een idee te toetsen, een mening te delen of emoties te ventileren.

Deze driedeling geeft heel wat prijs over onze relatie met AI. Vaak zoeken we iets nieuws of een andere blik, ChatGPT ook als inspirator.

Hoogopgeleiden & intelligente vragen

Gebruikers met een hogere opleiding in kennisrijke beroepen stellen eerder vragen dan opdrachten te geven, doen. Ze schakelen ChatGPT in als meedenker. Een copiloot die richting aangeeft in turbulente tijden.

Economische impact van ChatGPT

De maatschappelijke en economische waarde van ChatGPT is aanzienlijk. Volgens schattingen leverde de tool het Amerikaanse consumenten alleen al in 2024 een ‘surplus’ van ruim 97 miljard dollar op. Hoewel een deel van de waarde gezocht wordt op het werk, is de waardecreatie in de privé­sfeer minstens even groot. ChatGPT stimuleert zelfstandig denken, vergroot kennis en biedt hulp op maat. Voor werkgevers zien onderzoekers vooral een verbetering in output dankzij een betere beslissingsondersteuning en kwaliteitsvolle brain­storming.

ChatGPT als co-piloot

De economische waarde komt vooral naar boven als mensen ChatGPT gebruiken als raadgever of analist. Door kennis te structureren, scenario’s af te toetsen en alternatieven aan te reiken, verhoogt ChatGPT de kwaliteit van beslissingen. Dat effect is bijzonder uitgesproken in sectoren waar kennis en oordelingsvermogen een belangrijke rol spelen.

Diversiteit en democratisering

De opmars van ChatGPT is niet enkel een Amerikaans fenomeen. Het gebruik groeit opvallend snel in lage- en middeninkomenslanden en overstijgt de klassieke grenzen van geslacht, leeftijd en beroep:

• Gelijke kansen: vrouwen gebruiken ChatGPT relatief vaker voor schrijven en praktisch advies; mannen verdiepen zich overwegend in technische hulp en multimedia.
• Snellere groei in lage-inkomenslanden: in deze regio’s stijgt het gebruik vier keer sneller dan in rijke landen. Een sterke aanwijzing voor de democratiserende kracht van AI.
• Fundamenteel recht op toegang: uit het onderzoek spreekt de overtuiging dat toegang tot AI een basisrecht zou moeten worden, gezien de positieve impact op zelfontplooiing en toekomstkansen.

Kwaliteit van interacties

De aard en kwaliteit van het gesprek tussen gebruiker en ChatGPT zijn op korte tijd sterk verbeterd. In juli 2025 lag het aandeel “goede” interacties volgens automatische sentimentanalyse vier keer hoger dan de “slechte” interacties. Interacties met vragen scoren het hoogste qua tevredenheid.

Kritische noten vanuit recent onderzoek

Ondanks zijn brede inzetbaarheid is ChatGPT niet de AI-tool voor alles. Het aandeel berichten over programmeren of code (4%) is bijvoorbeeld klein, opvallend als je vergelijkt met Claude van Anthropic, waar 36% van de gesprekken over code ging. Emotionele ondersteuning en ontspanning (games, rollenspel) zijn voorlopig nichetoepassingen.

Daarnaast waarschuwen onderzoekers voor te grote afhankelijkheid van AI en het risico dat mensen minder diepgaand nadenken wanneer het antwoord altijd binnen handbereik is.

ChatGPT in actie

• Studenten: begeleiden bij huiswerk, opstellen van samenvattingen, brainstormen rond creatieve presentaties, studietips en schema’s laten maken.
• Medewerkers binnen KMO’s: mails laten herschrijven, offertes inkorten, ideeën pitchen.
• Zelfstandigen: zoeken naar nieuwe markten, opstellen van social media posts, zakelijk advies.
• Oudere gebruikers: advies over hobbies, reisplanning, helpdesk voor digitale apparaten.
• Internationaal gebruik: aanleren van talen, cultuurspecifiek advies ondersteuning bij aanvragen van documenten in andere landen.

Waar ChatGPT als experiment begon, is het intussen uitgegroeid tot een digitale gesprekspartner die meedraait in het leven van jong en oud, arm en rijk, op het werk en thuis. De technologie ontpopt zich als coach, kennisbron en inspiratiebron, een Zwitsers zakmes voor de digitale generatie. De kracht ligt niet enkel in de output die het oplevert, maar ook in de manier waarop het mensen helpt nadenken, beslissen en hun dagelijks leven vorm geven.